“Yol Hipnozu”
Herkese Merhabalar,
Tatil sezonunun başlaması ile birçok kişi yoğun özlem duygusu içerisinde memleketine gitmek için hazırlanıyor. Son dönemlerde birçok kişi güvenilen, hizmet kalitesinden de öte, çoğu milli duygulara dayanarak tercihte bulunup biletini satın aldığı uçak şirketleriyle yaşanan, daha doğrusu yaşatılan stresten kaçınmak adına veya uçak fobisi gibi nedenlerle kara yolunu tercih ediyor olabilir. Ancak kara yolunun da tüm bu stresten kaçarken, getirmediği başka stresler ve tehlikeler yok değil. İşte bunlardan bir tanesi yol hipnozu…
Bu yazımda sizlere biraz bu yol hipnozunun ne demek olduğundan, nelere sebep olabileceginden ve buna karşı alınabilecek önlemlerden bahsetmek istiyorum.
Yol hipnozu, kişinin uzun süre boyunca araç kullanımında tek bir noktaya odaklanması sonucu oluşan bir kitlenme, transa geçme halidir. Uzun süren araç kullanımlarında, yolların benzerliğinden dolayı ve dikkat tek bir şeye odaklandığında kişinin beyni bir otomatikleşme yaşar. Her ne kadar sürücü, gözleri açık bir şekilde aracı kullanmaya devam etse de, seyahatini sağlıklı bir algılama olmaksızın gerçekleştirmektedir. Kişi yol hipnozu olduğunda, sürüşe ve çevreye karşı farkındalığı azalır ve sıklıkla kazalarda duyduğumuz “nasıl gerçekleştiğini ben de anlamadım!” durumu olarak karşımıza çıkar. 1921`lerden itibaren üzerine araştırılan yol hipnozuna dair birçok bilimsel teori ve açıklama bulunmaktadır. Bunlardan biri, sürücünün bilincinin bir kısmının hipnoz altına girdiği, diğer kısmının ise otomatik bir şekilde yaptığı işi gerçekleştirmeye devam ettiğine dairdir. Bu durum bir anlamda, o süreçte kişinin kısa süreli bellek yitimi olarak adlandırılan amnezi yaşadığı manasına da gelmektedir.
Yol hipnozuna sebebiyet veren tek faktör sadece bir yere uzun zaman boyunca odaklanmak değildir tabiki. Bunun yanında uyku/uykusuzluk hali, araç içi durum ve çevre koşulları da etkili olmaktadır. Diğer adıyla otoban hipnozundan korunmak için, en başta sık molalar vermeniz, dinlenerek ve uykunuzu iyi almış bir şekilde yola devam etmeniz, duygu durumunuzu korumanız, aracınızın iç sıcaklığının dengeli olması, tek ritimde müzik dinlememeniz, çevreyi takip ederek sürüşü gerçekleştirmeniz sizlere bu konuda yardımcı olacak koruyucu faktörler arasında yer alır.
Aslında yol hipnozu bizlere, çok fazla dikkatin de, dikkatsizliğe neden olabileceğini gösteren bir durumdur. Ancak günümüzde yol hipnozundan da büyük bir problem oldugunu düşündüğüm bir konu var ki, ona da değinmeden yazımı sonlandırmak istemiyorum; birçok kişinin “dinlenmek, zaman gecirmek, hızla gelen mesaja cevap vermek” gibi daha birçok nedenlerle telefonlarını sürüş esnasında sıklıkla kullanmaları… Özellikle telefon gibi ve benzeri kitle iletişim araçlarının, görsel dikkat dağınıklığına, kişinin zihnini yola odaklamasına engel olarak bilişsel dikkat dağınıklığı yaşatabileceğine ve bunun sonucunda da kaza ve ölümlerle karşılaşılabileceğini unutmayalım lütfen.
Büyük özlemle çıkacağınız yolculuğunuzun, sağlıkla geçmesini temenni eder ve herkese güzel bir tatil dilerim.
Sağlıcakla kalın,
Psk. Kübra Kececi
