Tarihimiz üzücü sayfalarından biri olan, Sarıkamış Harekatı, 22 Aralık 1914’te, Osmanlı Devleti’nin 1.Dünya Savaşı’ndaki Kafkas Cephesinin ilk harekatıydı.
Sarıkamış ve Kars bölgesi, 1878’de Ruslar tarafından ele geçirilmiş ve 36 senedir Türklerin elinde değildi.
Amaç, bu bölgeyi tekrar geri almak ve Kafkaslara açılmaktı.
Savaştaki ortağımız Almanya da bu harekatın yapılmasını istiyordu!
Çünkü, kendileri Rusya ile savaşıyor ve Ruslara karşı ikinci bir cephenin Osmanlı Devleti tarafından açılmasını özellikle istiyorlardı.
Sarıkamış’ta çok soğuk kış şartlarında yapılan bu harekat, 3 hafta kadar sürdü ve ağır bir yenilgi ile sonuçlandı.
Ancak, sürekli söylenen “Doksanbin asker donarak öldü!” ifadesi bir şehir efsanesidir ve DOĞRU DEĞİLDİR!
Genelkurmay belgeleri, Rus belgeleri ve güvenilir tarihçilerin açıklamalarına göre, savaşan toplam asker sayımız yetmişbeşbindi! Doksanbin askerimiz nasıl donsun?
Açıklanan rakamlara göre, şehit olan asker sayımız, otuzbeş – kırkbindir ve bunların yaklaşık yarısı donarak öldü!
Altı-yedibin askerimiz esir düştü ve yaklaşık onbeşbin askerimiz de yaralı veya gazi olarak savaş dışı kaldı!
Ruslardaki kayıp da yaklaşık yirmibeşbin kişi kadar ve bunların da yarısının donarak öldüğü belirtiliyor.
Bu harekat sonrası alınamayan, Sarıkamış, Kars, Ardahan ve Artvin bölgesi,1920 yılında, Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın liderliğindeki Meclis Orduları tarafından geri alındı ve bugünkü doğu sınırlarımız oluşturuldu!
Hayatlarını vatan için feda eden Atalarımıza minnettarız!
Erkan Temizkanoğlu
A.Ü.Tarih Bölümü, Lisans
