Almanya’ nın Kuzey Ren Vestfalya Eyaletinde öğrenim gören öğrenciler 31 Ocak 2020 Cuma günü yarıyıl karnelerini aldılar. Yarıyıl karnenin önemi, nasıl değerlendirilmesi gerektiği, okul kayıtları ve anadil Türkçe ile ilgili T.C. Münster Başkonsolosluğu Eğitim Ataşesi Necmettin Güler’ in NRW Gündem Gazetesi okuyucuları için kaleme aldığı “Veli Mektubu” nu sizlerle paylaşıyoruz:
Değerli Veliler;
Öğrenciler Kuzey Ren Vestfalya Eyaletinde yarıyıl karnelerini 31 Ocak 2020 Cuma günü aldılar. Yarıyıl karneleri çocuklarımızı motive etmek için değerlendirebileceğimiz güzel bir fırsat. Veli olarak karneyle ilgili yapabileceklerimiz;
Çocuklarımıza karnelerini merak ettiğimizi hissettirmek,
Başarılı olduğu dersler için dengeli bir ödül vermek,
Başarısız olunan derslerin telafisi için yapılabilecekleri birlikte düşünmek.
Hesap sorucu değil, öğrencinin yaptığı işin önemli olduğunu ve her hâlükârda yanında olacağını hissettiren bir veli tavrı çocuklarımızın ihtiyacı olan veli yaklaşımıdır.
Karnedeki kırık notların sebeplerine bakarak ikinci dönem için alınması gereken tedbirler varsa bunların öğrenciyle birlikte kararlaştırılması önemlidir. Öğrencinin ikna olmadığı ve gönüllü olarak katılmadığı hiç bir tedbirin özellikle ergenlik dönemi ve sonrası yaşlardaki öğrenciler için başarılı olma şansı düşüktür.
Bazı sınıflar için yarıyıl karnelerinin ayrı bir önemi vardır. Bir okul türünden daha üst okul formuna geçişler yarıyıl karneleriyle büyük oranda netleşiyor. Kuzey Ren Vestfalya eyaletinde ilkokulların 4. sınıfı, Hauptschule, Gesamtschule, Realschule, Sekundarschule vb. 10. sınıfa kadar devam eden ortaokul (Sek I) türlerinde ise 10. Sınıfı öğrenciler için önemli geçiş sınıfları. Hangi okula gidecekleri ve ne tür bir diploma alabilecekleri yarıyıl karnesi ile netleşiyor. Liselerin son sınıfında Gymnasium ve Gesamtschulelerde lise bitirme sınavına kimlerin girebileceği yine yarıyılda belli oluyor. Bu yönlendirme ve geçiş aşamalarında sonuçlar beklenen ve istenen gibi değilse alternatiflerin ne olabileceği konusunda bilgi ve fikir sahibi olmak önemlidir.
İlkokuldan sonraki yönlendirme konusuna kısaca bakalım:
Almanya’da her eyalet farklı kriterlere göre öğrencileri bir üst okula yönlendirmektedir. Bazı eyaletlerde okulun yaptığı yönlendirme veliyi ve okulları bağlayıcı iken KRV Eyaletinde bağlayıcı değildir. Ancak yine de KRV’ de ilkokul sonrası öğrenci alan okullar, bu yönlendirme tavsiyelerini büyük oranda dikkate almaktadırlar.
Yönlendirme kararlarında iki durum söz konusu olabilir:
Birincisi öğretmenin öğrenci için Gymnasium önerisine velisinin “Benim çocuğum başaramaz” endişesiyle olumsuz bakması ve 6. sınıf sonunda daha düşük seviye okul türüne gönderilebilir endişesi taşıması.
İkincisi ise veli değerlendirmelerine göre, öğrencinin 3. sınıfa kadar başarıyla devam ederken dördüncü sınıfta notlarında düşüş olması ve buna bağlı olarak istenen okul türüne yönlendirme alamaması durumu.
Birinci durumla ilgili velilere tavsiyemiz, genel anlamda endişeye mahal olmadığıdır. Çünkü sınıf öğretmeni çocuğunuzun başarabileceğine inanmakta ve ona göre yönlendirmektedir. Ayrıca hangi okul türü olursa olsun veli olarak bizim görevimiz çocuğumuzu desteklemektir. İlkokuldaki başarısını devam ettiren bir öğrenci Gymnasiumda da başarılı olacaktır. Endişeye sebep olacak veya bir düşük okul türüne göndermeye değecek kadar ilave bir ilgi ve zaman ayırmayı gerektiren bir durum olmayacaktır.
İkinci durumda ise çocuğunuzun başarısının değerlendirmesiyle ilgili somut kanıtlara dayanan yargıya sahipseniz ve daha iyi bir okul türünü hak ettiğine ve başarılı olacağına inanıyorsanız tavsiye edilen okul türünden daha iyi bir okul türüne kayıt yaptırmayı deneyebilirsiniz. Kayıt yaptıramasanız bile çocuğunuz tavsiyeye uygun olarak devam edeceği okulda başarı göstererek hedeflerine ulaşabilir. Çünkü birçok eyalette olduğu gibi KRV Eyaletinde de 5. ve 6. sınıflar yönlendirme (oryantasyon) sınıflarıdır. Yani bu kademede öğrenci başarı durumuna göre bir üst okul türüne veya daha düşük bir okul türüne gönderilebilir. Bu nedenle de 5 ve 6. sınıfta öğrencinin desteklenmesi, hedeflenen okul türüne devam edebilmesi için çok önemlidir. Öğrenci, alacağı ders destekleriyle başarısını artırabilir. Tam gün okul sistemiyle birçok okul, ev ödevi yardımları sunuyor. Çocuklarımız ihtiyaca göre okul dışında ders desteği (Nachhilfe) alabileceği gibi okulların destekleme (Förder) dersi olarak sunduğu Almanca ve Matematik derslerine de katılabilir.
Gerek ilkokul gerekse diğer aşamalarda karşılaşılan sorunlar için okullardan, öğretmenlerden ve ilgili kurum ve kuruluşlardan bilgi ve danışmanlık almak önemlidir.
Son yıllarda özellikle KRV Eyaletinde Türk öğrencilerin başarılarının arttığı istatistiklerde görülmektedir. Bu başarının artmasında Alman kurumlarınca sunulan destek programlarının yanı sıra velilerimizdeki bilinçlenmenin de etkisi büyüktür. Özellikle anadili farklı olan göçmen kökenli öğrencilerin ilkokul birinci sınıftan başlayarak desteklenmesinin başarılarını artırdığına ve daha çok Gymnasiuma gidip daha az Hauptschuleye gittiklerine dair birçok bilimsel araştırma var. Bizler de çocuklarımızı eğitim hayatında desteklemeye ne kadar erken başlarsak başarıları o derece yüksek olacaktır. Temel sağlam atıldığında ortaokul ve lise kısmı çocuğun bireysel yeteneklerine bağlı olarak daha kolay geçecek ve daha az desteğe ihtiyaç duyacaktır.
Burada Türkçe konusuna da özellikle vurgu yapmak istiyorum:
Türkçe, hem eğitim hem de iş imkanları açısından çocuklarımıza gelecekte birçok fırsatlar sağlayacak anadilimizdir. Evde iletişim dili olarak Türkçe’ nin kullanılması çok önemlidir; ancak evde öğrenilen Türkçe çok sınırlı ve yetersizdir. Maalesef yeterince talep olmaması nedeniyle her yıl derslere katılan öğrenci sayısı azalmaktadır. Bu anlamda velilere büyük sorumluluk düşmektedir. Bu derslerin devamı ve daha da artması yine siz velilerin bilinçli talepleriyle yakından ilgilidir.
KRV Eyaletinde Türkçe köken dili dersleri KRV Eğitim Bakanlığınca atanmış öğretmenler tarafından okullarda verilmektedir. Derslere katılan öğrenci sayısı her yıl azalmakla birlikte 2018-19 eğitim öğretim yılında 43.944 bin civarındadır. Bu sayı KRV’ de yaşayan yaklaşık 250 bin öğrenciyi göz önüne alındığında çok düşüktür.
KRV’ deki bazı okullarda ikinci ve üçüncü yabancı dil olarak Türkçe dersleri verilmektedir. Abitur dersi olarak liselerde alınması da mümkündür.
Veliler olarak, ilkokula veya ortaokullara yeni kayıtlarda mutlaka Türkçe dersi talebini dilekçeyle iletmek gereklidir. Nasıl başvuru yapacağı konusunda desteğe ihtiyaç duyanlar öncelikle okullarından, Türkçe öğretmenlerinden, veli insiyatif ve derneklerinden, internet sayfalarından ve Eğitim Ataşeliklerinden destek alabilirler.
Bir dil, o dilin konuşulduğu coğrafyalara açılan kapıdır. Çocuklarımız Türkçeyle 250 milyonluk Türk dünyasına açılan kapıdan girerek gerek Almanya içerisinde gerekse Almanya dışında daha iyi bir geleceğe sahip olacaktır.
Necmettin Güler
Münster Eğitim Ataşesi